Es pou pé konprann sé isi sa té pé fet?

Eben wi, atè adan an komin lisid, an madanm djok, sa vré i pétet té alé lékol ki lé jédi, kidonk fransé’y pa té ka monté mòn. Mé man pé asiré zot kréyol-li sé pawol senk é kat plen épi sajes.

Man poko ba zot non’y, sé té Ermansia. Man simié pa ba tit-li pou fanmiy-li - anpami sa ki ni an ti-kaka bò zié-yo - pa two wont. Ek pou yo pa ni pousuiv-mwen, ni di sé mwen ki fè yo pa chonjé’y, pas yo té simié bliyé’y.

Sé moun-tala pa sav ou pé pa tiré boyo pou mété pay, ek kod fanmiy pa pou kasé. Eben Ermansia té ka sèvi légliz bonmaten, an midi oswè, té janti épi tout moun, sé pa li té ké ofansé an mouch. Sé pou di zot lamanniè tjè’y té bon ek jantiyes-li té kon savann lanmè. Kon tout mango, apré vet sé matrité, apré matrité sé mi, ek an finaldikont lè i bien mi i tonbé blip. Lè i té bien mi i frékanté moun kòporans-li dan an lopital.

Eben lasimenn pasé i pati an péyi san chapo, lopital-la fè kriyé fanmiy-li, jik jòdi i ka espéré-yo. Yo té blijé téré Ermansia, pa menm kon an vié chien, atjelman ou sé di chien ni valè pasé moun. Lantèman Ermansia té ni senk moun, labé-a, dé akolik épi dé nanm charitab.
E wi, atè Matinik sa fet.

Jik atjelman man pa lé kwè sa. Matinik ka ped mes-li pou adopté ta lézot. Menm fanmiy ka bliyé fanmiy-yo. Sa ou pé ka konprann?

Ni an tan sosiété kréyol-nou, lè an moun té kasé pip-li, tout lapakot, tout laliwondaj, tout kartié-a é délè moun dot komin té ka déplasé pou sipòtéy fanmiy-la. Mé ou sé di nou ka viv anlot tan, épi fes van-vini. Déjà vey pa ka djè fet kay moun ankò, dapré «Norme européenne» menm vey Lajwayo vini long kon latjé krapo. Lè’y névè’d swè bal kasé violon dan sak. Jik ni adan ka vini épi glasiè-yo an kof loto-a.

Es sé pa konsa pep Matinik ka pèd sa ki ta’y, menm manniè sé moun mò-a?

Pétet jan Matinik ka vini nil kon an kanil an fes an mò.

Jid

*

 Viré monté