Potomitan

Site de promotion des cultures et des langues créoles
Annou voyé kreyòl douvan douvan

Kréyòlomaj ba Jan Bernabé

Jid

15. 5. 2010

Jean Bernabé

Misié Jan

Misié Jan, ou ba nou an grafi pou nou pé sa grapiyé yonndé mo kréyol ki la ka marot kon sèvolan a lafen lasèzon. Epi grafi-tala ki ka kontinié vansé pianm pianm, mé i ka vansé pas si nou pa ni an bon zouti pou nou matjé, nou kondisiré an mason san tiel ki lé fè an masonn pou kréyol la pa dégrenngolé.

Lè ou té mété an métod pou matjé kréyol-la, ni moun ki di ou pa jan isi. Jik ni yonndé moun ki grafiyen’y:

– Sa ki rivé misié, la i sòti, sa ki mandé milat la matjé lang nou-an. Talè pou moun sa pran’y anlè nou!

Ni anlot ki mété grenn sel li:

– Misié sé jan Berna B….

An boug di tou fò:

– Bégéyé ped!

Mi sa monboug di:

– Man pa ka di sa ki dèyè’y la pou yo pa di sé mwen ki di!

Sé ki nostrom rété bouch bé, pas anlo mo kréyol té ka goumen kon chat meg dan zaboka vet pou té sòti. Bétiz, Bédji, Bénévol, Bénéfis…

Anfen akondi pawol la, asiré yo pa ka vréyé woch an pié basiyak ki vid.

Té ni an gran-nonm ki di épi tout lépésè sajes li:

– Ga misié, i  lé galfété gomié kréyol ki la ka fè dlo. Lè ou té di fo matjé kréyol-la pas i ka foukan, ni moun ki  fè popagand pou di: Misié Jan sé an gadè-zafè ka fè mové séyans.

Mé zié’w té ja wouvè, pas avan ou té lapen ou té ja garenn. Fa fransé a kléré lannuit-ou mé i pa rivé garé’w pi fon. Ou té sav kréyol sé an nonm bodzè, an fanm ganmé prézantab anlè tab kon anba tab.

Menmsi ou goumen red pou KAPES kréyol-la man pé ké vréyé’y Kapes, sé moun enpiok ka monté la an chanjmandè, ou djok toujou ek ou anfom kon an graj nef.

Jan, ou sav dé lè lari tret, kidonk pengad lè ou ka pati laritret. Kontinié matjé pas ou sé an boug Fondal Natal ki ba nou Fondas Kréyol-la; kisiswa épi La fable créole oben La graphie créole an manniè obidjoul épi «Précis de syntaxe  créole».  Zié-nou limen kon limiè bètafé lè nou li Bailleur d’étincelle, menmsi sa ba nou   an Malgeste des mornes. Epi dé konpè kon Patrik épi Afarel ou fè «Eloge de la créolité» tousa pou nou bokanté Le partage des ancêtres kon Mémé ek ….

Apré an lavi wouchach alantou kréyol, asiré atjolman ou ké ni tan pou matjé liv kréyol la nou atann-an kon tè sek an tan karenm.

Fè vit pou matjé’y!

An natandan, gras a wou, Jan man ka kontinié vréyé dé ti-kamo épi kréyòlomaj-tala ki sé an bel ti-mang ka mi an soley Matinik.

Mèsi!

Misié Jan man kriyé’y!

Jid

crabe

 Viré monté