Kaz | Enfo | Ayiti | Litérati | KAPES | Kont | Fowòm | Lyannaj | Pwèm | Plan |
Accueil | Actualité | Haïti | Bibliographie | CAPES | Contes | Forum | Liens | Poèmes | Sommaire |
Calendrier des arthopodes Jako épi Jannton Jako épi Jannton. Photo Thomas Benisty. |
«Jako volé, volé, volé !
Kaz a manman-w ka brilé !»
(An tan nou té timoun nou pa té ké janmé chèché kyouyé Jako okontrè, nou té ka fè-y monté asi bout a grandwèt an-nou é nou té ka souflé si-y é chanté ba-y pou té rédé-y pwan lavòl. Jòdi-la sé pou finbat èvè Jako sé plantè bannann-la mété pwazon-klòdékòn pou yo pwazonné tout péyi-la1)
On jou an livènaj konpè Jako é konmè Jannton
kontré asi on fèy-pòyò
wouyékon pòt a sik a maléré
afòs sèwkòspora nwè-la té òksidé-y.
Jako:
- Eben Konmè Jannton, ou la toujou alòs ?
An konpwanndi klòdékòn té fin bat èvè ras a-w !
Jannton:
- E-w menm Konpè Jako ou toujou la !
A pa té pou té dékalé-w yo té mété pwazon a-yo la ?
Jako:
- Dékalé-mwen ! Tèt a sé nonm-la foukan !
Yo mèyè oubliyé nou té asi latè lontan avan-yo
é nou ké la toujou ankò
lè disparèt ké ja pwan èspès a-yo la dépi syèktan !
Jannton:
- Alòkifè pwazon-la pa fè-w ahak !
Jako:
- Konfèdmanti, pwazon-la dékalaminé-nou poubon !
Mé ou sav sa kon mwen Konmè
lè nou ka pitité
nou ka pitité !
Asifi yonsèl adan-nou asi dilmil
rivé chapé
é aprésa tout désandans a-y
mansousyé pwazon-lasa,
é sé la nou wou ka pitité !
Jannton:
- Eben monchè Konpè, sé menm déba
menm konba pou nou lafanmi Jannton osi ou sav !
Jako:
- E kimoun ka rété bèkèkè adan tousa ?
Jannton é Jako (ansanm-ansanm):
- Sé sé nonm-la !
Abo fè
abo di
yo pé ké janmé rivé pitité kon nou ka pitité !
E pwazon a-yo la pa bon pou yo nonpli !- Konpè !
- Konmè !
- A nenpòt solèy !
Hector Poullet,
Kapèstè Bèl Dlo,
Juliet 2013.
Notes
- On tipawòl kréyòl ka di “Ou pa ka brilé kaz a-w pou déotwa pis ou ni an kabann a-w”
- Jako, charançon du bananier (Cosmopolites sordidus)
- Jannton, hanneton du bananier (Phyllophaga pleei)