Potomitan

Site de promotion des cultures et des langues créoles
Annou voyé kreyòl douvan douvan

Calendrier 2016: La faune sous-marine
Février

Pwason-Liyon

Hector Poullet

Pterois volitans (Poisson-lion)

Pterois volitans (Poisson-lion). Photos Marcel Vila.

«Le poisson-coffre se sauve
Pour aller se cacher sous une caye.»

Anba kay-la té ni on Pwason-Liyon!1
On kalité agoulou gran fal
I té sòti lòtbò-lanmè
ponmoun pa byen sav ola.
I té débaké kotésit dépi kèk tan
ka gloupé tousa ka pasé douvan gyèl a-y
san hak rivé ni fè-y pè
ni vlé chèché fè-y channda.
Monkonpè té byen anbiskadé
tout vwèl dèwò
k’on majò
ka atann kèlanswa koukya-la
té ké vini la pou mété kò a-y alabri.
Vwè Misyé Pwason-Liyon té vwè
Pwason-kòf té ka pwoché
i pa pèd tan niché babin a-y
ni kiré-pwòpté tout pakyèt dan
i tini jis an fon a gòj a-y la
i anni wouvè on kalité gran gyèl…
Bouch a nostròm té  ja ka fè sòs
i té paré pou fèmé machwa a-y
asi zékal a Pwason-Kòf2
lè douvan-y monkonpè Pwason-Awmé3
anni parèt :  flap !
Tout kò a timal-la té doubout-pikan
k’on pòképik.
San pwan pon pokosyon 
Pwason-Awmé palé ba Pwason-Liyon :

— Penga-w èvè-mwen sakré Agoulou !
Si ou vlé valé lékouz an-mwen
ké fo ou valé-mwen èvè-y !

Way papa !
Tout liyon i té liyon
Pwason-Liyon lasa
rété gyèl gran wouvè.
Estébékwè douvan on boul pikan !
Atoupannan Pwason-Awmé li
té ka pwan kouzen a-y pa on zèl
pou  té chayé-alé èvè-y.
Yo ay séré kò a-yo
tibwen pli lwen
adan on nich chadron.

Note

  1. Poisson-Lion: Ptérois volitans
     
  2. Poisson coffre:  Lactophrys triqueter.
     
  3. Poisson porc et pic dit également Poisson armée: Diodon holacanthus.

Diodon holocanthus (Poisson porc-épic à tâches, petit diodon)

Diodon holocanthus (Poisson porc-épic à tâches, petit diodon).

Viré monté